Strateji ve Hedef arasındaki gerçek ilişki nedir?

Hedef ile strateji her zaman karışır. Hedef, ulaşılacak noktadır, strateji ise bu noktaya ulaşmakta izlenecek yolu, yolda oluşacak kar ve zararları ve hatta yoldaki geri ya da ileri adımları kapsar ve gerçek bir planlanma sürecini gerektirir.

Şirketlerde Yönetim Kurulu üyelerinin hem iç niyetleri hem de rekabet zorunluluğu yüzünden, stratejiler için; kendi öngördükleri risklerin eksikliğini kabullenmelerinden ve mutlak yol planlarında danışmanlık edinmelerinden yanayız. Bu birliktelikte şirket fonksiyonları tarafımızca taranırken;

• O fonksiyonun asıl hedefi belirlenir,
• O hedef için gerekli diğer fonksiyonlar tespit edilir,
• Tüm ana ve etkileşimdeki fonksiyonların nasıl bir yeni şekle, yeni iş yapış biçimine kavuşması gerektiği analiz edilir.

Örnek olarak perakende satışın yanına e ticaretin eklenmesi bir stratejidir. Perakende satış hacminin iki katı kadar e ticaret satışı hedeflenecekse; bu hedef sadece satışta geliştirilmiş bir strateji olarak uzun süre yaşatılamaz. Tüm şirket fonksiyonlarının ilişki ağı derecelendirilerek, yeniden yapılandırılır. Stratejinin bir plana dayandırılarak projelendirilmesi hali tanım itibari ile de yaşayan bir yapı olarak yürütülür.

Sonuçta, hedefe ulaşırken, stratejik planlamadaki olası tüm geri adımlar ve kayıplar, yedek planlamaları gerektirir. Muhtemel risklerde acil durum planlarının hayata geçirilmesi ile sürdürülebilir bir gelişmeye döndürülür.

Stratejik Planlamanın en sık rastladığımız alt başlıkları nelerdir?

• Temel Şirket Stratejileri (İlkeler, vizyon, misyon var olan kurum kültürü)
• Duruma göre stratejiler,
  • Rekabet için Strateji,
  • Büyüme Stratejileri,
  • Daralma stratejileri,
  • Yoğunlaşma Stratejileri,
  • Fiyatlandırma Stratejileri,

Ve daha pek çok tür strateji; şirketlerin şimdiki durumdan ulaşmak istedikleri noktaya göre çeşitlendirilmektedir.

Şirketlerin mevcut durum analizi sonrası nerede olmak istediğinin belirlendiği, hangi kaynaklarla ve hangi yollarla gidileceğinin tanımlandığı ve o noktaya ulaşıp ulaşmadıklarının tamamını kapsayan küme, Stratejik Planlama sürecidir.

Stratejik Planlamanın İşlerliğinin Şirkete Etkileri nelerdir?

Uzun vadeli bu planlama sürecinin amacı, Kurumsal bir yönetim anlayışını oluşturmak olduğu açıktır. Bu anlayış, detaylı durum analizi ile başlar. Durum analizinin tüm etkileşimli fonksiyonlarda yapılması, bu sürecin olmazsa olmazıdır.

Şirketlerin hedeflerini belirlemesi bile en temel stratejik planlamadır. Hedef gerçekleşmelerin izlenmesi, sonuçların ölçülebilirliği, kurumsal yönetimin hesap verilebilirlik ilkesine hizmet etmektedir. Ancak stratejik planlamanın hedeflerden daha ileri bir süreç ve sistem olduğu da bilinmelidir.

Şirketlerde Stratejik Planlama yapılmasının etkileri;

• Yönetim sorumluluğu olan her kişinin dikkatinin hem hedefte hem de o hedef için belirlenmiş stratejide olması, şirketlere dinamiklik kazandırır.
• Mevcut ya da yeniden yaratılmış kaynakların doğru ve etkin kullanılıp kullanılmadığı farkındalığı yaratılır.
• Stratejinin belirlendiği fonksiyon ve ilişkide olan etkileşimdeki fonksiyonlar, yapılan planlar çerçevesinde beraber hareket ediyor olmakla, sinerji kazanır.
• Bu planlamalar, hızlandırılan çözümler üreterek şirketin rekabet gücünü arttırır.
• Stratejik Planlama şirketlerin büyüme ve gelişme potansiyelini açığa çıkarır.
• Yetki devir kavramının oluşması, sorumluların netleşmesi, stratejik planlamanın son adımı olan İç Denetime şirketlerin yaklaşmasını sağlar.

Stratejik Planlamanın Adımları nelerdir?

Mevcut Durum Analizi; Stratejik planlamanın ilk adımıdır. Fark etmediğiniz ve geleceğinizde engel oluşturacak riskleriniz, dış göz olarak tarafımızca belirlenir. Şirketin amacı ve üreteceği stratejilere göre yol alabilmesinde, mevcut durum analizi gerçekçi ve gereklidir. Mevcut durumun hem yönetsel hem operasyonel hem de süreçsel olarak çekilen fotoğrafı, analizlerimizle yorumlanır. Net bir tablo olarak sunulur.

Yeni Yol Haritaları; Mevcut durumdan hedeflenen noktaya ilerlemek için; hedeflere bağlı stratejilerin belirlenmesi, yeni faaliyet ve davranışların seçilmesi stratejik planlamanın 2. Adımıdır. Bu adımda tüm ana ve etkileşimdeki fonksiyonlar için ayrı ayrı mevcut durumlar incelenir. Hatta bu mevcut durumların her bir fonksiyon için yeni yol haritasındaki derecelendirmesi ve sorumlulukları netleştirilir.

Örnek Strateji Haritaları

• Satış, müşteriler, segmentasyon
• Pazarlama, promosyon, ödül, indirim
• Üretim, ürün yelpazesi, alt ürün ve marka ürünler
• Tahsilat, alacak yönetimi, otomasyon
• İnsan kaynakları, takım kurma, lider seçimleri
• Bilgi sistemleri,  alternatif sistemler, dijital dünyaya uyum
• Lojistik, türler, süreler
• İthalat, bölge detaylandırma, alternatif tedarik noktaları
• İhracat, bölge detaylandırma, satış şekillendirme, tahsilat sistem güvenliği

Stratejik kitler oluşturmak; Hedefe uygun ve mevcut durumun sahipleneceği stratejiler oluşturulması için en ideal yöntem; Strateji Komiteleridir. Beyin fırtınası kapsamında başlayan bu süreç, her bir fonksiyonun önceliklendirilmesi, süreçlerine yeni gelen faaliyet ya da kararların eklenmesi, iş yapış şeklini revize etmek şeklinde yöntemlerle devam eder. Ana ve etkileşimdeki fonksiyonların temas noktaları gözlemlenir ve ortaya çıkarılan yeni faaliyet konuları için de yeni stratejiler oluşturmak mümkündür.

Süreçlerin stratejiye uygunlaştırılması ve stratejik planlamanın adımlarının tümünün dinamizmi, hedefe ulaşılabilirlik açısından yol göstericidir.